Το μεσημέρι της 24ης Δεκεμβρίου του 2018 σημειώθηκε έκρηξη στο ηφαίστειο της Αίτνας στην περιοχή της Σικελίας στην Ιταλία.  Το ηφαίστειο της Αίτνας είναι το ενεργότερο ηφαίστειο της Ευρώπης,  ενώ το αποτέλεσμα της έκρηξης ήταν να υψωθεί μια τεράστια στήλη ηφαιστειακής τέφρας στον ουρανό.

Εικόνα 1 .  Προϊόν παρακολούθησης ηφαιστειακής τέφρας. Βασίζεται στα υπέρυθρα κανάλια των μετεωρολογικών δορυφόρων METEOSAT του οργανισμού EUMETSAT. Είναι σχεδιασμένο να ανιχνεύει τέφρα και διοξείδιο του Θειου (SO2) από ηφαιστειακές εκρήξεις.

Εκτός από τις εντυπωσιακές εικόνες που είδαν το φως της δημοσιότητας. η έκρηξη είχε σαν συνέπεια οι Ιταλικές αρχές να κλείσουν το αεροδρόμιο της Κστάνιας στις ανατολικές ακτές της Σικελίας, ενώ εξειδικευμένα κέντρα για την παρακολούθηση ηφαιστειακής τέφρας εξέδωσαν προειδοποιήσεις με σκοπό την ασφάλεια της αεροναυπλίας.

Δείτε τις ανακοινώσεις από το Κέντρο της Τουλούζης

Επmλέον, οι κατά τόπους Μετεωρολογικές Υπηρεσίες εξέδωσαν με την σειρά τους αντίστοιχες προειδοποιήσεις για την αεροναυτιλία, ανάλογα με το κατά πάσο επηρεαζόταν ο Εναέριας Χώρος κάθε χώρας. Το φαινόμενο αυτό παρακολούθησε αναλυτικά και η ΕΜΥ. μέσω εξειδικευμένων δορυφορικών προϊόντων που έχει στην διάθεση της και τα έχει αναπτύξει το προσωπικό της. 

Στις εικόνες 2 και 3 που ακολουθούν με κοκκινωπά. κιτρινωπά και πρασινωπά χρώματα φαίνεται το πλούμιο της ηφαιστειακής τέφρας. Τα διάφορα χρώματα αντιπροσωπεύουν την διαφορετική σύσταση της τέφρας, ανάλογα με το στάδια της έκρηξης. 'Ετσι. με πράσινο χρώμα φαίνεται το διοξείδιο του θείου (SO2). ενώ με κοκκινωπά και κιτρινωπά χρώματα φαίνεται η ηφαιστειακή τέφρα, ανάλογα με το ύφος που αυτή βρ(σκεται και το μέγεθος των σωματιδίων που την συνθέτουν. Χαρακτηριστικό είναι το κιτρινωπό χρώμα στην αρχή του πλουμίου,. που αντιπροσωπεύει μικρού μεγέθους σωματίδια. τα οποία εκτοξευτήκαν στα πρώτα στάδια της έκρηξης.

Εικόνα 2  Σπς εικόνες φαίνεται ro πλούμιο  της έκρηξης του ηφσιστείου της Αίτνας  παρουσιάζοντας μια ανατολική νοτιοανατολική κίνηση.  Στην περιοχή κατά της ώρα της έκρηξης έπνεαν ισχυροί δυτικοί-βορειοδυτικοί άνεμοι γκι τους οποίους η ΕΜΥ είχε εκδώσει έκτακτο δελτίο θυελλωδών ανέμων.

Εικόνα 3. Η έκταση του πλουμίου για τις 18.:15 ύρα Ελλάδος την 24η  Δεκεμβρίου του 2018. περίπου τέσσερις ώρες μετά την έκρηξη του ηφαιστείου . Λόγω των θυελλωδών ανέμων εκτείνεται σε μια απόσταση μεγαλύτερη των 300 Kπι.

Στην εξέλιξη του φαινομένου και καθώς η ηφαιστειακή τέφρα αναμίχτηκε με την νέφωση που επικρατούσε στην περιοχή, για την ανίχνευσή της εκτός από το εξειδικευμένο προϊόν  για την παρακολούθησης της, ιδιαίτερα χρήσιμο ήταν το προϊόν για την παρακολούθηση της χαμηλής νέφωσης. Έτσι, η ηφαιστειακή τέφρα ήταν ιδιαίτερα διακριτή από την χαμηλή νέφωση της περιοχής.

Εικόνα 4  . Προϊόν παρακολούθησης της χαμηλής νέφωσης. Για τις 23.00 ώρα Ελλάδος διακρίνεται στα ανοιχτά του Νοτίου Ιονίου η ηφαιστειακή τέφρα. σαφώς διαχωρισμένη από την νέφωση της περιοχής .

Παράλληλα. η ΕΜΥ είχε την δυνατότητα να παρακολουθήσει το φαινόμενο και μέσω των υψηλής ανάλυσης δορυφορικών εικόνων που είναι δκιθέσιμες από μετεωρολογικούς δορυφόρους πολικής τροχιάς που λαμβάνει μέσω του δορυφορικού σταθμού Αθηνών.

Εικόνα 5. Λήψη εικόνας από το δοφφορικό σταθμό Αθηνών γκι την 24η Δεκεμβρίου 2018 και ώρα Ελλάδος 15.48. από τον μετεωρολογικό δορυφόρο πολικής τροχιάς ΝΟΑΑ -19. Το πλούμιο διακρίνεται με κπρινωπά  χρώματα στο εξειδικευμένο προϊόν που εχει αναπτίιξα η ΕΜΥ γκι την παφκαλσύθηοη των νεφών.

Εικόνα 6. Λήψη εικόνας από το δορυφορικό σταθμό Αθηνών γιθα την 24η Δεκεμβρίου 2018 και ώρα Ελλάδος 17:29. από τον μετεωρολογικό δορυφόρο πολικής τροχιάς ΝΟΑΑ -19. Το πλούμιο διακρίνεται με κιτρινωπά χρώματα με την έκταση του να ξεπερνά πλεον τα 300Km.

Εικόνα 7 . Λήψη εικόνας από το δορυφορικό σταθμό Αθηνών για την 24η Δεκεμβρίου 2018 και ώρα Ελλάδος 19.49 από τον μετεωρολογικό δορυφόρο πολικής τροχιάς  ΝΟΑΑ-18. Το πλούμιο δακρrνετσι με κιτρινωπά χρώματα  έχοντας πλέον σναμιχτεί με την νέφωση που επικρατεί ατην περοχή.

Αξίζει να σημειωθεί πως το ηφαίστειο της Αίτνας. είναι το υψηλότερο ηφαίστειο της Ευρώπης με ύψος τα 3.350 μέτρα.. Χαρακτηριστικό του υψομέτρου του είναι η υψηλής ανάλυσης δορυφορική εικόνα του μετεωρολογικού δορυφόρου SNPP όπου διακρiνεται η χιονοκαλυμμένη βουνοκορφή του. με χαρακτηριστικό κυανό χρώμα που αντιπροσωπεύει τις χιονισμένες επιφάνειες.

Εικόνα 8. Λήψη εικόνας από το δορυφορικό σταθμό Αθηνών για την την 23^ Δεκεμβρίου 2018 και ώρα Ελλάδος 12:10. από τον μετεωρολογικό δορυφόρο πολικής τροχιάς SNPP . Με κυανό χρώμα δακρίνεται το χιονισμένο βουνό του ηφαιστείου της Αίτνας.

Πηγή : Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία -Διεύθυνση Α - Τμήμα Τηλεπισκόπησης