Στις αρχές του μήνα είχαμε αναφερθεί στην μεσοπρόθεσμη προοπτικη του καιρού για τον Οκτώβριο και είχαμε δώσει μεγάλη βαρύτητα στην τάση της θερμοκρασίας λόγω της δύσκολης περιόδου που διανύουμε στον ενεργειακό τομέα . Τα προγνωστικά σε μεγάλο βαθμό δείχνουν να επαληθεύονται και  τελικώς όλα συγκλίνουν ότι θα κλείσει ο μήνας με θετικό ισοζύγιο και με θερμοκρασίες λίγο πάνω από το κανονικό. Οι κάτοικοι πάντως της Βορειοδυτικής Ελλάδος βίωσαν ήδη τρεις περιόδους με αρκετή παγωνιά , τέλη Σεπτεμβρίου , αρχές Οκτωβρίου και η τρίτη στις 19 /10 με  με τον υδράργυρο να πέφτει στο μηδέν, ακόμη και λίγο παρακάτω ( στον χάρτη παρουσιάζονται οι μέγιστες και οι ελάχιστες θερμοκρασίες στην περιοχή της  Φλώρινας) .

Η ΤΑΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ

Προς το τέλος του μήνα όλα τα προγνωστικά δείχνουν ότι η θερμοκρασία θα ανέβει αισθητά -κυρίως στα ηπειρωτικά - και την  εβδομάδα 24-30/ 10/2022 θα κυμαίνεται έως και 2 βαθμούς πάνω από την μέση κλιματική τιμή .

Άλλωστε αυτές οι ημέρες είναι γνωστές ως μικρό καλοκαιράκι του Αγίου Δημητρίου στη χώρα μας. Για να έχουμε ευνοϊκές συνθήκες ύπαρξης αυτού του μικρού καλοκαιριού , θα πρέπει  να υπάρχουν  ευσταθείς καιρικές συνθήκες στην ανώτερη ατμόσφαιρα αλλά και στην επιφάνεια, με έναν ισχυρό αντικυκλώνα να καλύπτει πολλές περιοχές και χωρίς βροχές. Κάτι ανάλογο που συμβαίνει και με τις Αλκυονίδες ημέρες τον χειμώνα. Αρκετά "ζεστός " καιρός θα επικρατήσει και στο μεγαλύτερο μέρος και της υπόλοιπης Ευρώπης, όπως αποτυπώνεται στον παραπάνω χάρτη που είναι βασισμένος στα δεδομένα του ECMWF. 

Στην Ελλάδα το μικρό καλοκαιράκι μετεωρολογικά ακολουθεί την πορεία του αντικυκλώνα που επεκτείνεται προς την περιοχή μας. Πολλές φορές αυτή η επέκταση του αντικυκλώνα γίνεται νωρίτερα, ενώ  η ονομασία «μικρό καλοκαιράκι του Αγίου Δημητρίου» αναφέρεται διότι η γιορτή του Αγίου Δημητρίου από τους πρώτους αιώνες του χριστιανισμού ήταν μια γιορτή ορόσημο για τις γεωργικές και κτηνοτροφικές εργασίες. Ειδικά για τους κτηνοτρόφους σήμαινε το τέλος της παραμονής τους στα βουνά και την αρχή της πολυήμερης πορείας τους προς τα χειμαδιά των κάμπων.

Τα αποτελέσματα του κλιματικού μοντέλου και της γενικότερης τάσης του καιρού αυτή την εποχή επιβεβαιώνονται και από το αντίστοιχο ατμοσφαιρικό μοντέλο . Ως παράδειγμα αναφέρουμε την Αθήνα, όπου σε τοπικό επίπεδο διακρίνεται η ανοδική πορεία της θερμοκρασίας για τις επόμενες ημέρες , με τον υδράργυρο να βρίσκεται σταθερά πάνω από τις κανονικές τιμές μέχρι το τέλος του μήνα .Η τάση της θερμοκρασίας στις προβλεπόμενες αλλά και στις κανονικές τιμές είναι πτωτική και αυτό είναι λογικό , καθώς μπαίνουμε στο Νοέμβριο, όπου οι τιμές συμπίπτουν. Η τάση των προβλεπομένων θερμοκρασιών για το Νοέμβριο παρουσιάζονται θετικές, όχι μόνο για την χώρα μας , αλλά και για όλη σχεδόν την Ευρώπη . Αυτό βέβαια δεν σημαίνει οτι δεν θα κάνει κρύα , αλλά απλά ότι η μέση τιμή της θερμοκρασίας θα βρίσκεται λίγο πάνω από τις κανονικές  (φθινοπωρινές)  τιμές για το Νοέμβριο. Θα αναφερθούμε όμως γιαυτό αναλυτικά στις αρχές του μήνα .

Η ΤΑΣΗ ΤΩΝ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΩΝ

Στο παλαιότερο άρθρο μας είχαμε αναφέρει ότι οι βροχές θα βρίσκονται κάτω από τις κανονικές τιμές και αυτό επιβεβαίωνεται όχι μόνο από το κλιματικό αλλά και από το ατμοσφαιρικό μοντέλο, όπου ο μήνας θα συνεχίσει να κυλά χωρίς βροχές όχι μόνο στη χώρα μας,  αλλά και σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης .

[embedyt] https://www.youtube.com/watch?v=x82zXhs1JkY[/embedyt]

Το αίτιο που προκαλεί αυτή την ανομβρία οφείλεται στον εκτεταμένο αντικυκλώνα (πεδίο υψηλών πιέσεων) που μπλοκάρει όλα τα χαμηλά του Ατλαντικού να κινηθούν ανατολικότερα και αυτό διακρίνεται πολύ καλά στο παραπάνω βίντεο .

Σχετικά με τις βροχές του Οκτωβρίου, στην παλαιότερη ανάρτησή μας είχαμε αναφέρει ότι αν και υπήρχε η τάση για κάποιες βροχές που έδιναν τα ατμοσφαιρικά μοντέλα. Τα κλιματικά μοντέλα αντίθετα δεν κατάφεραν να αποτυπώσουν τις  μεγάλες  βροχοπτώσεις για την περιοχή της Κρήτης  και έδιναν συνολικά κάτω από τις κανονικές τιμές . Αυτό συνέβη, διότι απλώς τα κλιματικά μοντέλα δεν μπορούν να προσδιορίσουν με ακρίβεια κινήσεις της ατμόσφαιρας μεσαίας κλίμακας,, όπως ήταν αυτή του χαμηλού που μας επηρέασε . Αξίζει πάντως να παρακολουθήσετε το βίντεο του υετού του ατμοσφαιρικού μοντέλου μέσα από από το  προηγούμενο άρθρο

ΚΑΚΟΚΑΙΡΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ - ΜΙΑ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΑΝ ΜΟΝΟ ΤΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ

Τα ύψη βροχής που σημειώθηκαν στην περιοχή της Κρήτης στις 15 Οκτωβρίου 2022 ήταν τόσο υψηλά που  ξεπέρασαν τη μέση μηνιαία τιμή, στο Ηράκλειο και στη Σητεία κατά 2,4 και 2,7 φορές αντίστοιχα πάνω , σε σχέση με τη μέση τιμή Οκτωβρίου. Επιπλέον σε Ηράκλειο και Σητεία είχαμε ρεκόρ για το μέγιστο ημερήσιο ύψος υετού για όλα τα έτη λειτουργίας των σταθμών. Πολύ σημαντικό στοιχείο ήταν η ένταση (ραγδαιότητα) της βροχής. Στο Ηράκλειο είχαμε 117,4 mm σε 2 ώρες και στη Σούδα 100 mm σε 2 ώρες. Από τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία εντάσεων βροχής των αρχείων της ΕΜΥ οι μέγιστες τιμές για διάρκεια 2 ωρών ήταν για το Ηράκλειο 45 mm και για τη Σούδα 87 mm. Ιδιαίτερα στη Σητεία το ύψος βροχής ήταν εξαιρετικά μεγάλο (293 mm συνολικά, με τα 282 mm σε 12 ώρες), τιμή η οποία δεν έχει καταγραφεί ποτέ άλλοτε τόσο μεγάλη στην Κρήτη.

Ο μέσος πολίτης του μέλλοντος όταν δει τα στατιστικά του Οκτωβρίου 2022 με την πρώτη ματιά ίσως  βγάλει αβίαστα ως πρώτο συμπέρασμα,  ότι στην Κρήτη εκείνη η χρονιά το 2022 ήταν πολύ καλό από πλευράς βροχοπτώσεων ,τον Οκτώβριο. Και αυτό φυσικά θα είναι λάθος. Διότι η βροχή με τον τρόπο που έπεσε στην Κρήτη - αν και ήταν 2 με 3 φορές παραπάνω από τη βροχή όλου του μήνα - χάθηκε κυριολεκτικά μέσα στη θάλασσα, λόγω της ραγδαιότητας και δεν ωφελήθηκε καθόλου η γη και οι  καλλιέργειες. Γιαυτό τον λόγο σε αντίθεση με το κλίμα , οι κάθε τύπου  "μέσοι όροι " και στρογγυλεύσεις που γίνονται πρέπει να αποφεύγονται όταν μελετούμε τον καιρό. Διότι ο καιρός μοιάζει πολύ με τη ζωή και την καθημερινότητά μας , έχει τα απότομα πάνω και τα κάτω, όπως τα έχει και η διάθεσή μας. Στην "καθημερινότητα" του καιρού δεν υπάρχουν μέσες καταστάσεις , καμπύλες και στρογγυλεύσεις,  αλλά αιχμές , με γωνίες κάποιες φορές πολύ έντονες. 

Σχετικά με την αδυναμία προσδιορισμού μιας τέτοιας κακοκαιρίας από τα κλιματικά μοντέλα , αυτό δεν μειώνει την αξία τους, καθώς δεν έχουμε άλλωστε τόσο μεγάλες "απαιτήσεις" από αυτά. Για  την δουλειά αυτή εμπιστευόμαστε πάντοτε τα ατμοσφαιρικά μοντέλα , διότι είναι σχεδιασμένα γι' αυτό τον λόγο, ενώ σημειώνουμε οτι οι μεσοπρόθεσμες προγνώσεις τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολύ αξιόπιστες για το χρονικό διάστημα των 5 με 7 ημερών. Βέβαια εξακολουθούν να υπάρχουν κάποιες διαφορές μεταξύ των προγνωστικών μοντέλων, αλλά αυτό εξαρτάται από την Φυσική που χρησιμοποιούν τα ίδια . Θα ακολουθήσει σε λίγες ημέρες αναλυτική ενημέρωση για τον Νοέμβριο που  διαφαίνονται κάποιες βροχές ειδικά από τα μέσα του μήναι και μετά . 

Πηγή : ECMWF, Wetterzentalle, EMY