Το μήνα που διανύουμε εκδηλώθηκαν έντονα καιρικά φαινόμενα σε πολλές περιοχές της χώρας, που προκάλεσαν ανθρώπινες απώλειες και είχαν καταστροφικές υλικές συνέπειες.

Ιδιαίτερα στην Κρήτη, οι παρατεταμένες και ισχυρές βροχοπτώσεις τον τρέχοντα μήνα Φεβρουάριο είχαν σαν αποτέλεσμα να εκδηλωθούν εκτεταμένα πλημμυρικά φαινόμενα στο μεγαλύτερο μέρος του νησιού. Πέντε άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, οι οποίοι παρασύρθηκαν με τα αυτοκίνητά τους από τα ορμητικά νερά υπερχειλισμένων χειμάρρων, τέσσερις στην περιοχή της Μεσσαράς στις 16 του μήνα και ένας στην περιοχή Χανίων στις 25. Τεράστιες είναι οι ζημιές σε κατοικίες, στο οδικό δίκτυο, σε καλλιέργειες, στο ζωικό κεφάλαιο και στις λοιπές υποδομές.

Τα κύρια χαρακτηριστικά αυτών των βροχοπτώσεων είναι:

Έβρεξε για πολλές ημέρες και μάλιστα διαδοχικές, στα διαστήματα 12-17 και 23-26 του μήνα, οπότε εκδηλώθηκαν και τα πιο έντονα φαινόμενα.

Μεγάλα ποσά βροχής είχαν σημειωθεί και στους προηγούμενους μήνες.

Το Φεβρουάριο, τα ποσά βροχής ξεπέρασαν κατά πολύ τις μέσες μηνιαίες τιμές και σε ορισμένες περιπτώσεις πλησιάζουν ή και ξεπερνούν τις ετήσιες.

Στον πίνακα και στα διαγράμματα που ακολουθούν παρατίθενται ενδεικτικά τα ύψη βροχής (χιλιοστά) για τρεις σταθμούς της ΕΜΥ (Σούδα, Ηράκλειο, Καστέλι) των τελευταίων ημερών, οι μηνιαίες τιμές του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου (μέχρι 26/2), καθώς και στατιστικές (κλιματικές) τιμές, οι οποίες αναφέρονται στην περίοδο 1971-2000.

Τα σημαντικότερα στοιχεία που προκύπτουν από την ανάλυση των παραπάνω δεδομένων είναι τα εξής:

Στην κακοκαιρία που επικράτησε την Κρήτη στο διάστημα 23-26 Φεβρουαρίου τα μεγαλύτερα ποσά βροχής σημειώθηκαν στα δυτικά, (166% της μέσης μηνιαίας τιμής στη Σούδα). Στις ανατολικές περιοχές καταγράφηκαν μικρότερα ύψη, όμως στην κακοκαιρία 12-17 του μήνα στο Ηράκλειο σημειώθηκαν 112 χιλιοστά και στο Καστέλι 180, τιμές που προσεγγίζουν τις 2πλασιες μέσες τιμές του Φεβρουαρίου.

Στη Σούδα στο διάστημα από 1-26/02 το ύψος έφτασε τα 406 χιλιοστά και είναι 4πλασιο της μέσης μηνιαίας τιμής Φεβρουαρίου. Η τιμή αυτή είναι η 2η μεγαλύτερη μηνιαία τιμή για όλα τα έτη λειτουργίας του σταθμού από το 1959 μέχρι σήμερα (η πρώτη μεγαλύτερη τιμή, 516 χιλιοστά, καταγράφηκε τον Ιανουάριο 1981).

Επίσης το συνολικό ποσό βροχής Ιανουαρίου- Φεβρουαρίου 2019 (636 χιλιοστά) είναι όσο πέφτει κατά μέσο όρο σε ένα χρόνο (640 χιλιοστά). Αυτό σημαίνει ότι κάποιες χρονιές με χαμηλή βροχόπτωση, τα ετήσια ποσά ήταν μικρότερα από αυτό του τελευταίου διμήνου. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις 25/02 καταγράφηκε ημερήσιο ύψος 116 χιλιοστά, τιμή η οποία ξεπερνά τη μέση μηνιαία του Φεβρουαρίου (102 χιλιοστά).

Στο Ηράκλειο από 1-26 Φεβρουαρίου σημειώθηκαν 193 χιλιοστά, ποσό που είναι 3πλασιο της μέσης μηνιαίας τιμής του Φεβρουαρίου, η δε συνολική τιμή Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2019 είναι το 74% της μέσης ετήσιας.

Στο Καστέλι η βροχή που σημειώθηκε στο διάστημα από 1-26 Φεβρουαρίου (269 χιλιοστά) αποτελεί το 270% της μέσης μηνιαίας τιμής Φεβρουαρίου και το συνολικό ποσό του τελευταίου διμήνου είναι το 72% της μέσης ετήσιας τιμής.

Η παραπάνω ανάλυση είναι αποτέλεσμα μελέτης κλιματολογικών δεδομένων εξι δακετιών και τα δεδομένα επεξεργάστηκαν από την Διεύθυνση της Κλιματολογίας με την αρωγή της Διεύθυνσης Πληροφορικής .

ΑΛΛΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Από το προσωπικό μου ημερολόγιο που τηρώ -από τότε που ξεκίνησα την καριέρα μου στην ΕΜΥ- υπάρχουν εγγραφές για τις πλημμύρες του ανατολικού Λασιθίου τον Σεπτέμβρη του 1986 που κατέρρευσαν πολλές γέφυρες,του Ηρακλείου στα μέσα Ιανουαρίου του 1994 (13/14) του Ρεθύμνου στις 28 Οκτωβρίου 1991 και των Χανίων στις 15/1/2000 και τον Φεβρουάριο του 2017.

Υπάρχουν και προπολεμικές αναφορές για πλημμύρες  στα μέσα του Δεκεμβρίου του 1929 και τον Νοέμβριο του 1921 ή λίγο αργότερα στις 10 Νοεμβρίου του 1953 και 4 Φεβρουαρίου του 1949 στη Δυτική Κρήτη.

Επίσης στο δίσεκτο 1968 καιο συγκεκριμένα στις 29 Φεβρουαρίου η Δυτική Κρήτη  χτυπήθηκε από μια από τις χειρότερες κακοκαιρίες της πρόσφατης ιστορίας της.Ο απολογισμός ήταν έξη νεκροί, πολλοί τραυματίες, εκατοντάδες άστεγοι και πολύ σημαντικές υλικές ζημίες. Η Χούντα κήρυξε την βόρεια περιοχή του νομού Χανίων σε κατάσταση "τοπικής συμφοράς μεγάλης εκτάσεως". Στα Χανιά η πίεση έπεσε στα 987 hPa με ζώνη έντονης σύγκλισης ακριβώς πάνω από τα Χανιά. Η χαμηλή πίεση σε συνδυασμό με ΒΒΑ άνεμο εξαιρετικής έντασης "έβγαλαν" τη θάλασσα στην ξηρά και προκάλεσαν πρωτοφανή θαλασσοταραχή που προξένησε ζημίες ακόμα και σε σημεία του λιμανιού των Χανίων που χρονολογούνταν από την εποχή των Ενετών - ενδεικτικό της έντασης του φαινομένου.

(Πηγή Ταχυδρόμος Καίρου 1ης Μαρτίου 1968- αναφορά Μ. Καββαδία)

Για τα ποσά βροχής προ του 1959 , δηλαδή παλαιότερων βροχοπτώσεων  δεν υπάρχουν σαφείς πληροφορίες καθότι στο νησί τότε λειτουργούσαν πολύ λιγοι μετεωρολογικοί σταθμοί .Επίσης πολλοί σταθμοί που εγκαταστάθηκαν αργότερα σε ορεινές περιοχές σταμάτησαν την λειτουργία τους και μόλις τα τελευταία χρόνια άρχισε απο το ΕΑΑ να χτίζεται ένα νέο δίκτυο ορεινών σταθμών , πρακτική που πρέεπι να εφαρμόσει και η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία.

  Θοδωρής Κολυδάς