Schaapscheerderkou - Ο παγετός των προβάτων και οι παγεροί Άγιοι

Schaapscheerderkou

Ο παγετός των προβάτων (Schaapscheerderkou) είναι το μετεωρολογικό φαινόμενο της απότομης πτώσης της θερμοκρασίας που σημειώνεται στην κεντρική Ευρώπη, κυρίως στην Γερμανία και τις Κάτω Χώρες τον Ιούνιο, από τις 4 ως τις 20, και ειδικότερα γύρω στις 11 Ιουνίου.

Το καιρικό φαινόμενο πήρε το όνομά του από το εποχιακό κούρεμα των προβάτων, που συμπίπτει με το φαινόμενο αυτό. Αποτέλεσμα είναι ότι οι βοσκοί περιμένουν να περάσει αυτό το κύμα ψύχους για να ξαναζεστάνει ο καιρός και να κουρέψουν τα ζωντανά χωρίς αυτά να κινδυνεύουν να κρυώσουν.  Χθες το βράδυ είχαμε αρκετά κρύο καιρό στα Βόρεια τμήματα της Ολλανδίας .

Οι ψυχρές περίοδοι σχεδόν πάντοτε εμφανίζονται μεταξύ 5-20 Ιουνίου. Την περίοδο αυτή έχει συχνά συννεφιά και σχετικά κρύο και μπορεί να εμφανιστεί ακόμη και νυχτερινός παγετός.

Η μετεωρολογική εξήγηση του φαινομένου οφείλεται στην άνιση θέρμανση των ηπειρωτικών και θαλάσσιων αερίων μαζών. Μετά την πάροδο των "παγερών αγίων" (που θα μιλήσουμε παρακάτω)  η ξηρά αρχίζει να θερμαίνεται γρήγορα από την αυξανόμενη ηλιακή ακτινοβολία, ενώ η θάλασσα συνεχίζει να παραμένει κρύα. Λόγω των βαρομετρικών χαμηλών που κατέρχονται αυτή την περίοδο , τα ψυχρά και υγρά κύματα του αέρα ρέουν από βορειοδυτική Ευρώπη προς τα νοτιοανατολικά και επιφέρουν πτώση θερμοκρασίας κατά πέντε ως δέκα βαθμούς.

Σημειώνεται ότι αυτή της περιόδου προηγείται η περίοδος των "παγερών Αγίων" που χρονικά ορίζεται μεταξύ  11 ως 15 Μαΐου. Τότε κλιματολογικά  παρουσιάζεται ανάλογη απότομη πτώση των θερμοκρασιών, ενώ μετά το πέρασμα της 15ης Μαΐου ο καιρός σταθεροποιείται και έρχεται η Άνοιξη για τη Βόρεια Ευρώπη. Η ετυμολογία του όρου προέρχεται από τους αγίους μάρτυρες της εκκλησίας που τιμούνται τις ημέρες αυτές, τους άγιους  Μαμέρτους, Παγκράτσιους, Σερβάτσιους, Βονιφάτσιους, και την Αγία Σοφία, την παγερή 

Οι κουρευτές των προβάτων εκμεταλλεύονταν τον δροσερό καιρό για να κουρέψουν τα πρόβατά τους. Ο δροσερός συννεφιασμένος καιρός ανέκαθεν αυτή την περίοδο ήταν ευχάριστος για ανθρώπους και ζώα. Λόγω των συχνά μεγάλων ποσοτήτων βροχοπτώσεων και του βορειοδυτικού ανέμου, αναφέρεται αυτός ο καιρός και ως «βορειοδυτικός μουσώνας». Ο καλοκαιρινός καιρός τον Ιούνιο σπάνια διαρκεί όλο τον μήνα. Συνήθως ο άνεμος στρέφεται από τον νοτιά προς τον βορειοδυτικό μετά τις πρώτες καλοκαιρινές μέρες. Η θάλασσα είναι τότε σχετικά κρύα, ενώ η θέρμανση της ηπειρωτικής χώρας δημιουργεί ανοδικές κινήσεις αέρα που προκαλεί την οργάνωση χαμηλών πίεσεων πάνω από την Κεντρική Ευρώπη.

Οι Άγιοι Επτά Παίδες εν Εφέσω και η σύνδεσή τους με τον καιρό 

 Μια άλλη κρύα περίοδος με βροχή συμβαίνει στις αρχές Ιουλίου και συνδέεται με την Ημέρα των Επτά Αδελφών (10 Ιουλίου) όπου στις Ολλανδικές παροιμίες αναφέρεται :  «Αν βρέχει την Ημέρα των Επτά Αδελφών, τότε μπορεί να βρέξει για άλλες επτά εβδομάδες». Η ημέρα ταιριάζει λαογραφικά και με την ημέρα της Mαρμότας στην Αμερική ή με την αντίστοιχη ημέρα της Υπαπαντής που ισχυει στην Ελληνική Λαογραφία . Να μη ξεχάσουμε να σημειώσουμε οτι την ημέρα της μαρμότας της μετέφεραν οι Γερμανοιί μετανάστες τον 19ο αιώνα στην Αμερική Πριν από την εισαγωγή του Γρηγοριανού ημερολογίου, αυτή η περίοδος έπεφτε γύρω από την Ημέρα του Κοιτώνα (27 Ιουνίου) . Πως συνδέεται όμως η 27 Ιουνίου με ένα θρησκευτικό γεγονός ;  

H ιστορία και η Θρησκεία πίσω από τη Λαογραφία και την Μετεωρολογία

Το 251 ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Δέκιος ( Γάιος Μέσσιος Κουίντος Τραϊανός Δέκιος Αύγουστος)  δίωξε με μεγάλη μανία τους Χριστιανούς  Στην Έφεσο, οι επτά αδελφοί Μαξιμιλιανός, Ιάμβλιχος, Μαρτινιανός, Διονύσιος, Αντωνίνος (ή Ιωάννης), Κωνσταντίνος και Εξακουστοδιανός υπό τον φόβο των διώξεων αποφάσισαν να κρυφτούν σε μια σπηλιά αφού μοίρασαν την περιουσία τους στους πτωχούς. Αλλά αυτό δεν τους βοήθησε: Ο σκληρός Δέκιος  σφράγισε το σπήλαιο και έκλεισε μέσα τους αδελφούς . Τα αδέρφια προσευχήθηκαν στο Θεό κατά την διάρκεια της νύχτας και παρακάλεσαν τον Θεό να πεθάνουν για να μην πέσουν στα χέρια των διωκτών τους. Ο Θεός εισάκουσε τη δέηση τους και το πρωί κοιμήθηκαν χωρίς να ξυπνήσουν. Ο βασιλιάς διέταξε να φραγεί με μία μεγάλη πέτρα η είσοδος της σπηλιάς.

Μετά από 194 χρόνια (περί το 446 μ.Χ.), επί Θεοδοσίου του Μικρού, έκανε την εμφάνισή της στην Έφεσο κάποια αίρεση που δίδασκε κατά της ανάστασης νεκρών. Εκείνη, λοιπόν, την εποχή, κάποιο παιδί στην αγορά της Εφέσου αγόρασε ψωμί με το νόμισμα της εποχής του Δεκίου , γεγονός ανεξήγητο. Ανέκριναν το παιδί, που ήταν ο Iάμβλιχος και τους οδήγησε στη σπηλιά και βρήκαν ζωντανά τα επτά αδέλφια . Ήταν θαύμα Θεού που αποδείκνυε το αληθές της Αναστάσεως των νεκρών. Προς τιμή τους, η 27η Ιουνίου ονομάστηκε Ημέρα του Κοιτώνα για τη Δύση

Seven Sleepers of Ephesus, Passionary of Weissenau, Cod. Bodmer 127, c. 1170

Στην Ορθόδοξη Εκκλησία οι Άγιοι Επτά Παίδες εν Εφέσω τιμώνται στις 4 Αυγούστου .

Πηγή : Wikipedia, Hans van Boven, www.pentapostagma.gr